Giảm lương là một vấn đề nhạy cảm và khó khăn trong bối cảnh kinh tế hiện nay. Khi đối diện với tình huống này, cả người lao động và doanh nghiệp cần phải hành động đúng cách để bảo vệ quyền lợi và tuân thủ pháp luật. Dưới đây là những lưu ý quan trọng để bạn có thể ứng phó với tình huống giảm lương, cũng như cách thức giảm lương sao cho hợp pháp.

Công ty có được phép giảm lương của người lao động không?

Theo Điều 94 của Bộ luật Lao động năm 2019, người sử dụng lao động có nghĩa vụ trả lương đầy đủ và đúng hạn cho người lao động. Nếu công ty không thông báo mà vẫn thực hiện việc giảm lương, điều này sẽ vi phạm pháp luật.

Các trường hợp công ty có thể giảm lương đúng luật

Thay đổi hợp đồng lao động: Việc thay đổi bất kỳ điều khoản nào trong hợp đồng lao động, bao gồm cả lương, phải được sự đồng thuận của cả hai bên. Công ty phải thông báo và thảo luận với nhân viên trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào về lương.

Khủng hoảng kinh tế hoặc tài chính khó khăn: Trong những giai đoạn khó khăn như suy thoái kinh tế hoặc tình hình tài chính không ổn định, doanh nghiệp có thể phải giảm lương để duy trì hoạt động và tránh tình trạng phá sản. Tuy nhiên, việc này phải được thực hiện minh bạch và công khai với nhân viên.

Thỏa thuận giảm lương tự nguyện: Trong một số trường hợp, nhân viên có thể tự nguyện chấp nhận giảm lương vì lợi ích chung của công ty. Đây có thể là một quyết định tạm thời trong thời gian khó khăn, nhằm duy trì công ăn việc làm cho tất cả nhân viên.

Giảm lương do vi phạm kỷ luật: Công ty có thể giảm lương đối với nhân viên vi phạm nội quy hoặc không đạt chỉ tiêu công việc. Tuy nhiên, điều này cần phải được quy định rõ trong hợp đồng lao động và phải tuân thủ các quy định về kỷ luật lao động.

Trường hợp công ty giảm lương trái pháp luật

Nếu công ty giảm lương mà không có sự đồng thuận của người lao động hoặc không thông báo trước, đây là hành vi vi phạm pháp luật. Nhân viên có quyền không đồng ý và có thể yêu cầu sự can thiệp của cơ quan chức năng trong các trường hợp sau:

Giảm lương vì lý do phân biệt: Giảm lương do phân biệt về giới tính, tuổi tác, hoặc nơi cư trú là hành động vi phạm pháp luật.

Giảm lương không có lý do hợp lý: Nếu công ty không đưa ra lý do hợp lý cho việc giảm lương hoặc không chứng minh được sự cần thiết của việc giảm lương, nhân viên có quyền từ chối.

Giảm lương dưới mức lương tối thiểu: Công ty không được phép giảm lương xuống dưới mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định.

Nhân viên nên làm gì khi nhận đề nghị giảm lương?

Đối mặt với việc giảm lương là một tình huống không ai mong muốn, nhưng bạn hoàn toàn có thể bảo vệ quyền lợi của mình nếu chuẩn bị kỹ lưỡng. Sau đây là các bước bạn có thể thực hiện:

Tìm hiểu thông tin về quyết định giảm lương: Khi nhận thông báo giảm lương, bạn cần bình tĩnh và thu thập đầy đủ thông tin về quyết định này:

Nguyên nhân giảm lương.

Việc giảm lương có phải tự nguyện hay là yêu cầu bắt buộc?

Thời gian giảm lương là bao lâu?

Mức lương sau khi giảm là bao nhiêu, có thể tăng lại không và điều kiện nào để tăng lương?

Hãy kiểm tra hợp đồng lao động để xác định liệu việc giảm lương có tuân thủ các điều khoản trong hợp đồng hay không. Nếu quyết định này không hợp lý hoặc không đúng quy định, bạn cần ghi lại những thông tin cần thiết để thương lượng với công ty sau này.

Đánh giá tình hình tài chính cá nhân: Giảm lương sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn, vì vậy hãy xem xét các chi phí sinh hoạt, các khoản vay nợ, và đánh giá xem mức lương mới có đáp ứng được nhu cầu tài chính của bạn không.

Trao đổi với cấp trên: Một cuộc trao đổi trực tiếp và chuyên nghiệp với cấp trên là cần thiết. Bạn cần hỏi rõ lý do giảm lương và yêu cầu làm rõ các quy định pháp lý có liên quan. Nếu không đồng ý với quyết định này, bạn có thể bắt đầu thương lượng.

Trong cuộc trao đổi, bạn nên:

Thể hiện sự thông cảm đối với khó khăn của công ty.

Trình bày những khó khăn bạn gặp phải khi lương bị giảm.

Đề xuất các phương án khác như giảm lương tạm thời, tìm các khoản bù đắp ngoài lương, hoặc yêu cầu xem xét lại quyết định trong tương lai.

Chuẩn bị phương án dự phòng: Nếu thương lượng không thành công và tình hình tài chính cá nhân không cho phép bạn chấp nhận mức lương giảm, bạn có thể bắt đầu tìm kiếm cơ hội công việc mới. Trước khi nghỉ việc, hãy đảm bảo thông báo với cấp trên một cách chuyên nghiệp và thực hiện đúng thủ tục nghỉ việc.

Tìm hiểu quy định pháp luật: Nếu bạn tin rằng công ty đã vi phạm pháp luật khi giảm lương, hãy ghi lại tất cả các thông tin liên quan và tìm sự trợ giúp từ luật sư hoặc các tổ chức bảo vệ quyền lợi người lao động để bảo vệ quyền lợi của mình.

Kết luận

Đối mặt với việc giảm lương là một thử thách khó khăn, nhưng nếu bạn có sự chuẩn bị kỹ càng và nắm vững các quy định pháp luật, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ quyền lợi của mình. Việc giữ bình tĩnh, nắm bắt thông tin đầy đủ và tiến hành thương lượng một cách chuyên nghiệp sẽ giúp bạn xử lý tình huống này một cách hiệu quả.